संविधान दिन : भारताच्या लोकशाहीचा पाया ठेवणारा 26 नोव्हेंबर 1949 चा ऐतिहासिक दिवस.

वृत्तरत्न नव महाराष्ट्र न्यूज✍️

कार्यकारी संपादक : रितेश साबळे

 *26 नोव्हेंबर 1949 हा दिवस भारतीय लोकशाहीच्या इतिहासात सुवर्ण अक्षरांनी लिहिला जाणारा दिवस आहे.* भारताच्या संविधान सभेने आजच्या दिवशी जगातील सर्वात मोठे, समावेशक व दूरदर्शी संविधान स्वीकारले. प्रत्येक भारतीयाला न्याय, स्वातंत्र्य, समानता आणि बंधुता यांचा अधिकार देणाऱ्या संविधानाच्या स्मरणार्थ हा दिवस ‘संविधान दिन’ म्हणून साजरा केला जातो.

 *संविधान दिनाचे महत्त्व — सविस्तर मुद्देसर माहिती :* 

• 1946 ते 1949 या तीन वर्षांत संविधान सभेने 11 अधिवेशने घेतली आणि देशासाठी प्रभावी संविधान तयार केले.

• 26 नोव्हेंबर 1949 रोजी संविधान स्वीकारले गेले, तर 26 जानेवारी 1950 पासून लागू झाले आणि भारत प्रजासत्ताक बनला.

• *संविधान तयार करण्यासाठी एकूण 2 वर्षे 11 महिने 18 दिवस इतका कालावधी लागला.* 

• भारतीय संविधानात आजवर 100+ दुरुस्त्या करण्यात आल्या असून ते सतत विकसित होत आहे.

 *• डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर हे भारतीय संविधानाचे प्रधान शिल्पकार मानले जातात.* 

• संविधानाचा मुख्य आधार — प्रस्तावना, जी भारतीय लोकशाहीची मूलभूत मूल्ये सांगते.

• *मूलभूत अधिकार नागरिकांच्या स्वातंत्र्याचे रक्षण करतात : समानता, अभिव्यक्ती स्वातंत्र्य, शिक्षण, धार्मिक स्वातंत्र्य इ.* 

• मूलभूत कर्तव्ये नागरिकांना राष्ट्रनिष्ठा, सामाजिक सौहार्द आणि पर्यावरण संरक्षणाचे बंधन घालतात.

• संविधानात राज्याच्या मार्गदर्शक तत्त्वांद्वारे सरकारला धोरणात्मक दिशा दिलेली आहे.

• संविधान ही केवळ कायदेशीर कागदपत्र नसून देशाच्या सामाजिक-आर्थिक परिवर्तनाची दिशा देणारी महान रचना आहे.

• हा दिवस साजरा करण्याचा मुख्य उद्देश – संविधान जनजागृती वाढवणे, नागरिकांनी हक्कांसोबत कर्तव्यांचे पालन करणे.

• शाळा, महाविद्यालये, सरकारी कार्यालये, न्यायालये येथे संविधान वाचन, उपक्रम, व्याख्याने व रॅली आयोजित केल्या जातात.

• संविधान दिन लोकशाही, सामाजिक न्याय, समानता, बंधुता आणि राष्ट्रीय एकात्मता मजबूत करण्यास प्रोत्साहन देतो.

• *संविधान प्रत्येक नागरिकाला सांगते – “हक्क मिळतात, पण कर्तव्यांचे पालन केल्यावर राष्ट्र मजबूत होते.”*